niedziela, 29 marca 2015

Tzw. List do Efezjan (I)

Zakwestionowana autentyczność
W najstarszych i najlepszych rękopisach greckich Nowego Testamentu (Codex Vaticanus oraz Codex Sinaiticus), w ich tekście pierwotnym pochodzącym z IV wieku, brakuje wzmianki o Efezie w nagłówku listu oraz w samym tekście. Dopiero znacznie późniejsze kopie tych kodeksów z przełomu VI i VII wieku oraz Codex Alexandrinus z V wieku zawierają w tytule sformułowanie pros Efesiūs (czyli „do Efezjan”) oraz adres en Efesō (czyli „w Efezie”) w pozdrowieniu (1,1). Można zatem przypuszczać, iż do IV wieku włącznie ten list nie miał swoich jasno sprecyzowanych adresatów (!) i — jak niektórzy sądzą — był swoistą „matrycą” do powielania.